اسلام آباد ۔ 17 اکتوبر (اے پی پی) خارجه وزير شاه محمدود قرېشي وئيلي دي د پا??ستان خارجه پا??ېسۍ ته بدلېدونكو سيمه ايزو او نړيوالو حالاتو كښې زيات اهميت ترلاسه شوې دې۔ د نړيوال معيشت محور لوئيديز څخه ختيځ پلو كېږي۔ زمونږ منطقه د پرمختګ او سيمه ايزو رابطو حوالې سر?? زياتې موقعې او صلاحيت لري۔ سولييزه ګاونډګيري زمونږ كرڼلار دې۔ د هند وسعت خوښې عزائم د پا??ستان سلامتيا له خطر دي۔ افغان ستونزه كوم پوځي حل نه لري۔ هيله لرو ې د امريكا او طالبانو ترمينځه به خبرې بيا بحال شي۔ د مشرانو طالبانو لارښودو ردعمل سر?? زمونږ ډاډګيرنه شوې ده۔ سي پېك د پا??ستان د پرمختګ بنيادي ستن ده د چینائي سر??ايه كارۍ نورو منصوبو سر?? به معيشت لا قوي شي۔ پاکستان نړيوالو سر??ايه كارو او سېلګرو له يو زړه راكښونكې ځائې جوړ شوې دې۔ ایران او سعودی عربستان سر?? ابتدائي مشاورت سر?? زمونږ ډاډګيرنه شوې ده او پ?? تاؤ تريخوالې كښې كمې راغلې دې۔ د ټكر په ځائې مرستې ته پا?? ګرځولو ته اړتيا ده۔ د زيارت په ورځ ایئر پوهنتون كښې خپل خطاب كښې خارجه وزير شاه محمود قرېشي ووئيل د پا??ستان خارجه پا??ېسۍ ته بدلېدونكو سيمه ايزو او نړيوالو حالاتو كښې زيات اهميت ترلاسه شوې دې۔ اكثر دا پوښتنه كولې شي چې د رياستونو ترمينځھ اړيكو كښې مونږ په سيمه ايزه او نړيواله كچه د خپلو قومي او سفارتي ګټو تحفظ څنګه كولې شؤ او دې ته وده څنګه وركولې شؤ۔ ددې لنډ ځواب دا دې چې ډېرې هوشمندۍ سر?? مونږ داسې كولې شؤ۔ ده وويئل د خارجه پا??ېسۍ تيارول ټول عمري يو كړكېچن او پراخا عمل پاتې شوې دې۔ په دې كښې بنيادي ډلو سر?? تفصيلي مشاورت كولو ته اړتيا وي۔ د قومی اختیار ټول اجزاﺀ لكه معاشی قوت، سماجی همغږي ٬ ادارہ جاتی توازن، پوځي صلاحيت ، د اتحادیانو نېټ ورك ٬ نظریاتی پوخوالې دا هغه ځينې اړخونه دي كوم چې د خارجه پا??ېۍ تيارۍ او تدريج كښې مهم دي۔ د عمل درآمد پړاؤ هم دومره مشقت او صبر غواړي۔ خارجه پا??یسی يوه موقع نه بلكې يو عمل دې۔ خارجه وزير ووئيل د دوهم ستر جنګ نه وروستو چې كوم ګڼ اړخيزه انتظام شوې وو طاقتورو قوتونو هغه په نښه كړې دي۔ د ټېكنالوجۍ بدلون د انسان د ژوند په زركلنه ډول اغېز اچولې دې۔ ددې په رفتار او شرح كښې پرله پسې بدلونونه كېږي او مونږ هر وخت دې سر?? مخ يؤ۔ د لويو طاقتونو د يو بل مخالفت ٬ سيمه ايز تاؤ تريخوالې ٬ حل غوښتونكې پخوانې مسئلې ٬ تسلط خوښي هدفونه زمونږ منطقه كښې روانه وضعه په ډاګه كوي۔ زمونږ منطقه د پرمختګ او سيمه ايزو رابطو حوالې سر?? زياتې موقعې او صلاحيت لري۔ ده ووئيل په داسې سختو حالاتو كښې د پا??ستان د خارجه پا??ېسۍ ترجيحات متعين دي۔ روانو چېلنجونو سر?? مقابله كولو ٬ حالات او واقعاتو څخه ګټه پورته كولو او د قومي ګټو تحفظ زمونږ د هڅو محور او مركز دې۔ ده ووئيل زمونږ د خارجه پا??ېسۍ بنيادي نصب العېن او ډھانچه د پا??ستان مؤسس قائد اعظم محمد علي جناح په هغه فرمان اډانه دې كوم كښې چې هغه وئيلي ” د داخلی امن نه ځانله خارجي امن ممكن نه دې”۔ ده ووئيل ختيځ كښې هند سر?? مونږ اړيكو كښې سخت صورتحال سر?? مخ يؤ۔ په 5 اګست هند مقبوضه جمو كشمير كښې غېر قانوني او د سلامتي كونسل د يو شمېر قراردادونو او نړيوال قانون خلاف ورزي كولو سر?? ګامونه پورته كړي دي۔ 70 ورځو څخه د 80 لکھ كسانو غېر انساني لاك ډاؤن روان دې۔ وزیراعظم عمران خان د ملګرو ملتونو عمومي اسمبلۍ كښې يو مضبوط كېس وړاندې كولو سر?? د كرفيو پورته كولو او كشميري اولس ته د استصواب رائې حق وركولو غوښتنه كړې۔ خارجه وزير ووئيل زه په ذاتي توګه خارجه وزيرانو او نړيوالو لارښودو سر?? مشغول پاتې شو او مقبوضه وادۍ كښې د رامخې ته كېدونكې انساني الميې په اړه مې دوئي ته احساس وركړې۔ مونږ دوئي د هند لخوا د كوم ”فالس فلېګ آپرېشن” امكاناتو په اړه هم خبر كړي دي۔ ده ووئيل هند نړۍ څخه خپلې ناوړه ارادې پټې ساتلو له د حقائقو مسخ كولو هڅې كوي۔ دغسې يو دروغ مقبوضه جمو وکشمیر كښې د موبائل فون بحالۍ په صورت كښې ووئيلې شو۔ ده ووئيل مونږ د کشمیري اولس د استصواب رائے جائز او منصفانه حق ترلاسه كولو په هڅو كښی دوئي سر?? څنګ په څنګ ولاړ يؤ۔ ده ووئيل هند خپل جوهري او روايتي پوځي قوت كښې ډېره زياته او پرله پسې اضافه كوي۔ په دې ګامونو كښې بحر هند جوهری جوړول ، د اېنټي بېلسټک توغندو نصب كول ٬ خلا كښې د سېټلائټ په نښه كولو تجربه او ددې په نتيجه كښی خلاء كښې پېدا كېدونكې كچره او د هر ډول جوهري وسله وړلو صلاحيت كښې اضافه شامل ده۔ ده ووئيل دا خبره دې په ډاګه وي چې هند وړاندې نه يو شمېر جارحانه پوځي نظريات لري او د جوهري وسلو سر?? ددې روايتي قوت وړاندې څخه موجود دې۔ ده ووئيل پا??ستان امن او استراتيجيكي استحكام غواړي دغسې چې د سماجي او اقتصادي پرمختګ ايجنډې ته پا?? وګرځولې شي۔ زمونږ تګلاره د زغم او ذمه وارۍ او د وسلې زغل څخه د بچ پاتې كېدو ده۔ بياهم پا??ستان پاکستان سېکورټی مضمراتو څخه سترګې پټولې نه شي۔ شاہ محمود قرېشی ووئيل افغانستان كښې د تاؤ تريخوالي او جنګ په پا??ستان او ددې په ټولنې فوري اغېز پرېوزي۔ پاکستان اوږدې مودې څخه دا وائي چې د افغان شخړې كوم پوځ حل نشته۔ نن زمونږ دا دريځ په ټوله نړۍ كښې منلې شي۔ سياسي تصفيې لپاره د ټولو فريقو په صلا د لوظنامې كېدل ددې خبرې ثبوت دې۔ پاکستان افغانستان كښې د من او تفاهم ملاتړ كوي۔ ده ووئيل مونږ هيله لرو چې د امريكا او طالبانو ترمينځھ به خبرې بحال شي او په افغانم طبقو كښې د خبرو مخ په وړاندې بوتللو ذريعه به جوړه شي۔ ده ووئيل چين افغانستان او پا??ستان د ستمبر په 7 مه نېټھ د درې هېوادونو د خارجه وزيرانو غونډه كړې وه۔ د مشرانو طالبانو پلاوې اوس اوس پا??ستان ته راغلې وو او مونږ په دوئي زور راوړو چې امريكا سر?? د خبرو بحالۍ له كار وكړي او د افغانانو ترمينځه دې هم خبرې پېل كړې شي۔ د دوئي ځواب سر?? زمونږ ډاډګيرنه شوې ده۔ خارجه وزير ووئيل پاکستان د افغانستان مسئلې حل له د روانو ټولو هڅو ملاتړ كولو عزم لري۔ مونږ يو داسې افغانستان غواړو چرته چې داخلي امن وي او دا امن ګاونډي هېوادونه هم محسوس كړي۔ ده ووئيل مونږ به افغانستان كښې د ا من مفاهمتي عمل ملاتړ روان ساتو۔ پرمختګ كښې به ددوئي مرسته كوو دغسې چې پا??ستان كښې مېشته 30 لكه نه زيات افغان عزت سر?? خپلو كورونو ته لاړ شي۔ خارجه وزير ووئيل چين زمونږ نزدې ملګرې هېواد او ټول عمري د باور وړ شراكت دار پاتې شوې دې۔ د پاکستان او چین سپرليخېزه ستراتېجيكي کوآپرېټو همكاري منطقه كښې د امن او استحكام يو كوټلې سوب دې۔ ده ووئيل مونږ به خپلې اړيكې لا ښه كوؤ او د سر??ايه كارۍ ګټې به زياتوو۔ خارجه وزير ووئيل وزيراعظم د روانې مياشتې په 8 مه او 9 مه نېټھ د چين دوره وكړه۔ دا د وزيراعظم يو كال كښې د چين درېمه دوره وه۔ ده ووئيل سي پېك د پا??ستان د پرمختګ ايجنډې بنيادي ستن ده او د سي پېك منصوبو تندۍ سر?? ترسره كېدل زمونږ د حكومت تر ټولو لومړۍ ترجيح ده۔ مونږ په سي پېك منصوبه جاتو د عملدرآمد عزم لرو او زمونږ د چين اوسنۍ وره كشې چيني سر??ايه كارۍ لپاره د نورو منصوبو وړاندېز راكړې شوې دې چې ورسره به زمونل معيشت لا قوي شي۔ ده ووئيل زه د چين د هڅو اعتراف كوم كومې چې چين ملګرو ملتونو كښې كشميريانو ته د انصاف ترلاسه كولو له وكړې۔ خارجه وزير ووئيل پا??ستان امريكا سر?? د اوږدې مودې او تل پاتې همكاري غواړي۔ وزیراعظم عمران خان دوه ځله ټرمپ سر?? ملاقات كړې او ده سر?? ئې د اعلی كچې رابطې شوي دي كومې چې تېر دور كښې ليدلي شوي نه دي۔ ده ووئيل زمونږ هڅه ده چې مونږ امريكا سر?? اړيكې په اصولو ٬ شريك احترام او شريكو ګټو كښې مخ په وړاندې بوځو۔ مونږ زيركتيا او جذبې سر?? د خيالاتو همغږۍ له كار كړې دې۔ هيله لرو چې پا??ستان او امريكا به په تعميري ډول كار روان وساتي۔ منطقه كښې امن ٬ استحكام او خوشحالي زمونږ شريك هدفونه دي۔ خارجه وزير ووئيل پا??ستان د ترهګرۍ په ضد جنګ كښې ځانګړې كاميابۍ ترلاسه كړي دي۔ ددې مقصد لپاره لپاره ستر انساني او مالي زيان پورته كړې دې۔ ده ووئيل اروپا سر?? زمونږ اړيكې ستراتيجيكي اهميت لري۔ اروپا او برطانيه د برېکسټ چېلند سر?? مخ دي۔ مونږ هيله لرو چې پا??ستان اروپا سر?? ګڼ اړخيزه اړيكې لري كومې چې پرله پسې وده مومي۔ د معاشی پرمختګ عمل او امن ٬ استحكام او د منطقې او نړۍ سوكالۍ له اروپا سر?? زمونږ اړيكې ډېرې مهمې دي۔ ده ووئيل ماته د شهزادہ ولیم او شهزادګۍ پا??ستان ته د راتلو په مهال ددوئي د هركلي موقع ترلاسه شوه۔ شاهی جوړا په 5 ورځنۍ دوره پا??ستان ته راغلې ده۔ هيله ده چې دې سر?? به نړۍ د پا??ستان ښكلې ځايونو ٬ كلتوري رنګ او د ژبو تنوع كتلو پلو خپل پا?? وګرځوي۔ خارجه وزير ووئيل پا??ستان لپاره منځنې ختيز مهم ستراتېجيكي ٬ معاشي او كلتوري شراكت دار دې۔ زمونږ كلتوري چينې او د اقدارو او رواياتو خپلولۍ ددې نه ځانله دي۔ مونږ اسلامي هېوادونو سر?? پخوانۍ او نزدې اړيكې لرو۔ د منطقې ټولو هېوادونو سر?? د پا??ستان اړيكې په مضبوطو بنيادونو وده مومي۔ ده ووئيل 50 لكه پا??ستانيان هېواد څخه بهر ملازمت كوي۔ د اربوں ډالرو رقم رالېږي كوم چې زمونږ په معيشت كشې مهم كردار ترسره كوي۔ ده ووئيل د پا??ستان توان حاجت ترسره كولو له منځنې ختيز مونږ لپاره ډېر مهم دې۔ ده ووئيل وزیراعظم عمران خان د ایران او سعودی عربستان دوره وكړه دغسې چې تاؤ تريخوالې كم كړې شي او منطقه كښې امن او استحكام ته وده ترلاسه شي۔ ده ووئيل ز?? تاسو ته وئيلې شم چې ابتدائي مشاورت سر?? زمونږ ډاډګيرنه شوې ده او پ?? تاؤتريخوالي كښې كمې ليدلې شي۔ ده ووئيل د پا??ستان افريق او لاطيني امريكا سر?? هم رابطې وده مومي۔ د نړۍ دې مهمو منطقو سر?? د اړيكو ښه والې زمونږ معاشي كلتوري اړخونو له ډېر مهم دې۔ پا??ستان په دې لړ كښې د خپلو اړيكو تر ټولو غوره صلاحيت كارولو له لوظي دې۔ خارجه وزير ووئيل پا??ستان د خارجه پا??ېسۍ هدفونو ترلاسه كولو له بنيادي كردار ترسره كوي۔ په منطقه او نړۍ كښې امن استحكام لپاره هلې ځلې كوي۔ ده ووئيل مون?? باور لرو چې د پرمختګ زياتې موقعې موجود دي۔ پروګرېسو، عملی او لبرل پا??یسیو سر?? مونل دا هدفونه ترلاسه كولې شؤز مونږ منطقه كښی معاشي بدلون راوستلې شؤ۔ ده ووئيل سلامتيا لپاره مونږه خپلې هڅې تر خپل ځان محدود نه ګڼو بلكې دا د ټولو په ګټه دي۔ ده هيله ولرله چې د تعميري سوچ به هم دې جذبې سر?? ځواب راكړې شي او د امن او سوكالۍ رفتار به تند شي
