اسلام آباد-07 آڪٽوبر (اي پي پي) جميعت ??لم??ءِ اسلام (ف) جي سربراهه مولانا فضل الرحمان ??يو آهي ته قائداعظم محمدعلي جناح اسرائيل جي قيام کي ناجائز قرار ڏنو هو. اسرائيلي بربريت کي روڪڻ لاءِ عملي قدم کڻڻا پوندا، مسلمان ملڪن کي گڏيل حڪمت عملي اختيار ڪرڻي پوندي، شنگهائي سهڪار تنظيم (ايس سي او) فورم تي فلسطين مسئلي کي اُٿاريو وڃي. اهڙو اظهار هن مظلوم فلسطينين ??ان يڪجهتيءَ جي اظهار لاءِ منعقد ٿيل آل پارٽيز ڪانفرنس کي خطاب ڪندي ڪيو. مولانا فضل الرحمان ??يو ته اسرائيل جي ناسُور جو سڀ کان اولين فيصلو 1917ع ۾ برطانيه جي پرڏيهي وزير دالفور جي جبري معاهدي طور ٿيو، ان وقت فلسطين جي ڌرتيءَ تي يهودي وسنديون قائم ڪرڻ جو سلسلو ٿيو، 1940ع ۾ پاڪستان جي ٺهراءَ هڪ حصي ۾ فلسطينين جي ڌرتيءَ تي يهودي وسندين ??ان اختلاف جو اظاهر ڪيو ۽ فلسطين جي عوام ??ان گڏ بيهڻ جو اعلان ”اعلان پاڪستان“ ۾ موجود آهي.هن ??يو ته جڏهن اسرائيل قائم ٿيو تڏهن قائداعظم محمدعلي جناح ان کي ناجائز ٻار قرار ڏنو، پاڪستان جي باني اسرائيل جي حوالي ??ان سڀ کان پهريون تبصرو ڪيو ۽ اسرائيل جي صدر سڀ کان پهريان بيان جيڪو پرڏيهي پاليسي جي حوالي ??ان ڏنو ته اسرائيل جي پرڏيهي پاليسيءَ جي بنيادن مان سڀ کان پهريون بنياد دنيا جي نقشي تي قائم ٿيندڙ اسلامي ملڪ جو خاتمو هو. مولانا فضل الرحمان وڌيڪ ??يو ته ا??ان کي پاڪستان جو نقطه نظر معلوم هئڻ گهرجي ۽اسرائيل جو نقطه نظر به معلوم هئڻ گهرجي. هن ??يو ته هن وقت فلسطيني رياست جي قيام جون ڳالهيون ٿي رهيون آهن يا ٻه رياستي حل جي ڳالهه ڪئي ويندي آهي. هن ??يو ته ا??ان جي پارٽي ٻه رياستي حل جي مؤقف جي حامي ناهي، ڇاڪاڻ ته ا??ان ان پوري ڌرتيءَ کي عرب جي سرزمين چئون ٿا، اها عرب جي اها ڌرتي آهي جنهن لاءِ رسول ڪريمﷺ فرمايو ته سموري عرب مان يهودي کي ٻاهر ڪڍي ڇڏيو، ان خطي ۾ يهودين جي آبادي، وسندي يا ملڪ جي وجود جو ڪو حق ناهي. هن ??يو ته شريعت ۽ سياسي لحاظ کان ان جي ڪا گنجائش ناهي ۽ نه ئي جاگرافيائي لحاظ کان ان جي گنجائش آهي. مولانا فضل الرحمان وڌيڪ ??يو ته 7 آڪٽوبر تي ا??ان ان لاءِ گڏ ٿياسين ته فلسطينين ??ان يڪجهتيءَ جو ڏينهن ملهايون. هن وقت ضرورت ان ڳالهه جي آهي ته ا??ان ٻَڌيءَ جو مظاهرو ڪريون. هن ??يو ته سياسي معاملن اليڪشن مسئلن تي اختلاف راءِ موجود آهي، ڪيترين ئي شين تي اختلاف راءِ آهي پر انهن سڀني جي باوجود جيڪڏهن اڄ شنگهائي سهڪار تنظيم جو اجلاس پاڪستان جي ميزبانيءَ ۾ ٿي رهيو آهي. ان موقعي تي ا??ان سربراهيءَ اجلاس جي احترام ۾ به ٻَڌيءَ جو مظاهرو ڪريون. جيڪڏهن ا??ان کي معيشت جي حوالي ??ان دنيا جو اعتماد حاصل ڪرڻو آهي ته اها ڏُکئي وقت ۾ پاڪستان جي مدد ڪري، ان لاءِ ا??ان جي اندروني يڪجهتي ضرورت آهي ته جيئن ا??ان انهن جو اعتماد بحال ڪري سگهون. هن ??يو ته غزه ۽ خان يونس ۾ هن وقت تائين اٽڪل 50 هزار مسلمان شهيد ٿي چڪا آهن، جن جي اڪثريت معصوم ٻارن، عورتن، بزرگن ۽ بيگناهه شهرين جي آهي. هي اهو انگ آهي جن جا جنازا پڙهيا ويا آهن. پر اٽڪل 10 هزار جي لڳ ڀڳ لاش اڃا به ملبي هيٺان دٻيل آهن، جن جي تدفين به ناهي ٿي سگهي. هن ??يو ته هزارين کير پياڪ ٻار اهڙا آهن جن کي سڀاڻي اها به خبر نه هوندي ته سندن والدين ڪير هئا، اهڙي صورتحال ۾ ا??ان کي مسلمان جي حيثيت ??ان سوچڻ گهرجي. هن ??يو ته ا??ان جي پياري نبيﷺ جو ارشاد آهي ته ايمان وارن جو مثال هڪٻئي ??ان دوستي ڪرڻ ۾ هڪٻئي ??ان مهربان ٿيڻ، همدردي ڏيکارڻ ۾ ائين آهي جيئن هڪ جسم جي ڪنهن حصي ۾ سُور ٿئي ته اهو سڄي جسم ۾ محسوس ٿئي. هن ??يو ته ڇا اڄ ا??ان فلسطينين جي ڏُک کي ان انداز م محسوس ڪري رهيا آهيون، ڇا ا??ان جو دل انهن لاءِ تڙپي رهيو آهي، مسلمان اُمت هڪ سال اندر جنهن غفلت جو مظاهرو ڪيو آهي، اهو الله جي نظر ۾ ڏوهه آهي ۽ ا??ان ان ڏوهه ۾ شريڪ آهيون، ا??ان پنهنجن ڀائرن ??ان اهڙي حالت ۾ اها همدردي ناهي ڏيکاري جن جا اهي حقدار آهن. ا??ان جي مدد کي پڪاري رهيا آهن، جڏهن والدين آڏو سندن ٻار شهيد ٿي رهيا آهن ته والد کين چوي ٿو ته توهان وڃي رسول اللهﷺ ??ان گلاڪجو ته مسلمان ڀائرن ا??ان جي مدد نه ڪئي. مولانا فضل الرحمان ??يو ته ڇا ا??ان کي ان جو احساس آهي، ا??ان کان ڏکڻ آفريقا سٺو رهيو ته ان انصاف جي عالمي عدالت ۾ ڪيس داخل ڪيو ۽ عدالت اسرائيل خلاف فيصلو ڏنو، پر اسرائيل ”مان نه مڃان“ وارو مظاهرو ڪري رهيو آهي، گڏيل قومن ان خلاف قرارداد پاس ڪئي، اسرائيل سيڪريٽري جنرل کي اسرائيل اچڻ کان روڪي ڇڏيو، اها صورتحال ا??ان لاءِ فڪر جوڳي آهي، ڪانفرنس، قرارداد پاس ڪري يا پڌرنامي جاري ڪري ته ا??ان فلسطيني ڀائرن تي ٿيندڙ جاري ظلم جو شايد حق ادا نٿا ڪري سگهون، پوري اسلامي دنيا مصلحتن جو شڪار آهي، ان ڪيفيت مان نڪرڻ پوندو، فلسطيني ڀائر رڳو زباني يڪجهتيءَ جا طلبگار ناهن اهي عملي طور تي ڪجهه چاهين ٿا. هن ??يو ته ا??ان کي معلوم ڪرڻ گهرجي ته فلسطيني ا??ان کان ڪهڙي اميد رکن ٿا، ا??ان گذريل سال ملڪ جي وڏن شهرن ۾ ملين مارچ ڪيا. هن تجويز پيش ڪئي ته اها ڪانفرنس حڪومت کان مطالبو ڪري ته وڏن مسلم ملڪن جو گروپ بڻايو وڃي جنهن ۾ پاڪستان، سعودي عرب، ترڪيه، مصر، انڊونيشيا، ملائيشيا وغيره جو گروپ بڻائي، اسلامي ملڪن کي هڪ پليٽ فارم تي متحد ڪري گڏيل حڪمت عملي مرتب ڪري، اڄ جهنگ پکڙجي رهي آهي، لبنان ۽ ايران ۾ داخل ٿي رهي آهي، ٻي اسلامي دنيا نشاني تي آهي، اسرائيل پوري عالم اسلام کي پريشان ڪري ڇڏيو آهي، پاڪستان اتحاد جي اڳواڻي ڪري يا ڪو ٻيو ملڪ ڪري، اهي گڏجي اسلامي دنيا بابت سوچين. ايس سي او جي فورم تي به اهو نُڪتو اُٿارڻ گهرجي ۽ مسئلي کي عالمي سطح تي اُٿاريو وڃي ۽ سندن ڌيان ان اهم مسئلي طرف ڇڪرائڻ گهرجي. رياست 1947ع کان اڳ ۽ ان کان بعد جي مؤقف تي به ڪليئر ٿيڻ گهرجي ته جيئن ان پليٽ فارم تان پوري دنيا کي پيغام ڏئي سگهجي ته ا??ان متحد آهيون.
